Blog o historii Buska-Zdroju a także całego świętokrzyskiego regionu

25 czerwca 2013

Zapomniane biografie cz. 8: dr Julian Majkowski




Grób rodziny Majkowskich zdj. autora
Majkowski Julian (1833-1917). Założyciel i pierwszy prezes Towarzystwa Lekarzy Radomskich, lekarz zdrojowy w Busku. Urodzony w Woli Miedniewskiej (koło Wiskitek), powiatu łowickiego, 23 XII; syn Macieja (1800-1860), szlachcica herbu Stary Koń i Franciszki z domu Popowskiej. Gimnazjum ukończył w Piotrkowie 24 VI 1851 roku. Był bardzo zdolnym uczniem, gdyż na świadectwie maturalnym na 18 przedmiotów 14 miał oceny celujące. Medycynę studiował w Dorpacie, którą ukończył 22 III 1858 roku ze stopniem dra medycyny cum ex ima laude. W czasie studiów należał od 1853 roku do konwentu „Polonia” studentów uniwersytetu. Pozwolenie na praktykę lekarską w Królestwie Polskim uzyskał 29 V 1858 roku i zaczął praktykować w Pabianicach, stąd w 1860 roku przeniósł się do Grójca, gdzie został lekarzem (jedynym w Szpitalu św. Piotra).


W czasie powstania 1863 roku, po bitwach oddziałów Kononowicza i Dąbrowskiego, leczył licznych rannych z niezwykłym poświęceniem, jak o tym wspominał dr W. Stankiewicz, szef powstańczej służby zdrowia. Został aresztowany, ale po rozprawie zwolniony , jako „lekarz spełniający swe obowiązki”. W latach 1860, 1861, 1873 i 1874 ogłosił sprawozdania z ciekawszych jednostek chorobowych leczonych w szpitalu w Tygodniku Lekarskim i Pamiętniku Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego (1876). Gdy po 15-letniej pracy opuszczał w 1875 Grójec „wdzięczni mieszkańcy ziemi Czerskiej” wręczyli mu uroczyście cenny podarunek. Przeniósł się do Warszawy (1875) i od 1879 roku wyjeżdżał co rocznie w okresie sezonu do Buska, gdzie był lekarzem (od 1900 starszym ordynatorem) szpitala sezonowego św. Mikołaja dla ubogich i tak trwało to do 1908 roku. Podczas 29-letniej pracy w Busku położył duże zasługi dla rozwoju tego uzdrowiska. Rozpoczął praktykę zdrojową w okresie, kiedy dr AL. Dobrzański objął w piętnastoletnią dzierżawę zaniedbane Busko i zaprosił spośród wielu starających się właśnie dra Majkowskiego na stanowisko lekarza zdrojowego. Dr Majkowski  miał już za sobą 20 letnią praktykę, odznaczał się pracowitością, prawością, niezwykle serdecznym stosunkiem do chorych i kolegów – lekarzy. Za jego to czasów Busku stało się znanym uzdrowiskiem. Systematycznie ogłaszał coroczne sprawozdania lekarskie z Buska w 1879-1894. Napisał monografię: „Busko, wody siaeczano-słone-wapienne, jod i sól glauberską zawierające” w 1890 roku. Ukazało się II rozszerzone wydanie w 1904 roku. Była to pierwsza poważna monografia o tym uzdrowisku (według mnie pierwszą poważną monografie napisał dr Józef Dymnicki – przyp. Ł.K.). W 1904 roku z powodu 25-letniej pracy jako lekarza zdrojowego odbyły się w Busku obchód na jego cześć z udziałem wielu lekarzy okolicznych. W 1908 roku w związku z zaawansowanym wiekiem, kiedy żegnał się z uzdrowiskiem po 50-leci latach pracy uzdrowiskowej, zainicjował i założył tego roku „Towarzystwo Przyjaciół Buska”, które wybrało go prezesem. Pragnął bowiem zapewnić w jakieś mierze dalszy rozwój zdrojowiska. Przez wszystkie te lata w okresach posezonowych mieszkał w Warszawie, praktykując jako dermatolog i wenerolog, z wyjątkiem pięciu lat (1901-1905) w których praktykował w Radomiu. Tu 13 XII 1902 założył Towarzystwo Lekarskie Radomskie, którego był prezesem do chwili opuszczenia tego miasta, a potem jego członkiem honorowym. Na pierwszym uroczystym posiedzeniu poruszył kilka ważnych spraw, miedzy innymi podjęcie walki z opłakanym stanem sanitarnym miast i miasteczek w Radomskiem oraz dostosowaniem sposobów leczniczych do możliwości finansowej biednych rzemieślników i chłopów, ale w oparciu o podstawy ściśle naukowe z uwzględnieniem jednak obyczajów, wierzeń i charakteru ludności. Lekarze powinni je poznać – dowodził – i z wyrozumiałością, dobrą wolą i serdecznością traktować pacjentów. W Warszawie był członkiem redakcji i współwłaścicielem „Medycyny”, a potem „Medycyny i Kroniki Lekarskiej”, od 1886 roku ogłaszał tu prace, których ogólna liczba przekroczyła 50 pozycji. Obejmowały one medycynę wewnętrzną, choroby zakaźne, chirurgię, zdrojolecznictwo, dermatologię i syfilidologię. Współpracował z Wydziałem Balneoklimatycznym Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego, od 1876 roku należał do Towarzystwa lekarskiego
Grób rodziny Majkowskich zdj. autora
Wileńskiego. Był członkiem honorowym Towarzystwa Lekarskiego Łódzkiego. „Medycyna” wydała na jego cześć numer jubileuszowy w 1908 roku i ogłosiła konkurs jego imienia na pracę naukową. Dr W. Bujakowski tak charakteryzował jego osobę: „Był światłym i dobrym lekarzem, odznaczył się też wielce sympatycznymi cechami charakteru: zawsze pogodnego usposobienia, miły w obejściu ze wszystkimi, zawsze chętny w udzielaniu pomocy”. A jeden z najwybitniejszych lekarzy warszawskich A. Sokołowski zanotował: „Majkowski był lekarzem bystrym i spostrzegawczym, gruntownie wykształconym, stale śledzącym postęp naszej wiedzy, stąd też prace jego były czytane chętnie i z pożytkiem przez ogół lekarski”. Zmarł 16 X 1917 roku u córki w folwarku Kamieniu k. Garwolina (parafia Korytnica), pochowany na Powązkach Kw. E, rz. 1. Pochodził z licznej rodziny, był jednym z siedmiorga dzieci. Dwóch jego braci Władysław i Maksymilian zginęli w powstaniu 1863 roku, Felicjan Antoni był księdzem, Konstanty – zarządzającym majątku, Henryk naczelnikiem stacji kolejowej. Dr Majkowski był dwukrotnie żonaty: z Teodorą z d. Daszewską oraz z
Grób rodziny Majkowskich zdj. autora
Władysławą z d. Przeździecką. Z pierwszą żoną miał sześcioro dzieci, z którego doczekały się wieku dojrzałego trzy córki Zofia, Jadwiga i Maria. Z drugą miał czwórkę dzieci Stefanię, Helenę, Ewelinę oraz Konstantego.
Źródło:  Słownik Lekarzy Polskich XIX wieku, t. I, s. 343-344.
Grób rodziny Majkowskich zdj. autora